Rập là gì? Các cách để thiết kế một bộ rập

Nội dung bài viết

1. Rập là gì?

Rập (hay còn gọi là mẫu rập, mẫu giấy) là bản vẽ thiết kế chi tiết từng phần trên trang phục như thân trước, thân sau, tay áo, cổ áo,… Rập được sử dụng để cắt vải đúng kích thước hình dạng trước khi may. Rập có thể được vẽ thủ công bằng tay trên giấy hoặc trên các phần mềm chuyên dụng.

2. Tại sao phải tạo rập trong thiết kế thời trang?

Vẽ rập là khâu cốt lõi trong quá trình thiết kế và sản xuất thời trang:

🔹 Bước trung gian quan trọng giữa ý tưởng thiết kế và sản phẩm thực tế
Rập giúp hình dung rõ ràng cấu trúc trang phục và là cơ sở để cắt may chính xác.

🔹 Tối ưu hóa form dáng và kỹ thuật may
Rập hỗ trợ xử lý độ ôm cơ thể, độ rũ, độ rủ và các chi tiết kỹ thuật như ly, can, cắt rã…

🔹 Tăng độ chính xác, giảm lỗi
Sử dụng rập đảm bảo các sản phẩm đồng nhất, ít sai sót về kích thước và form.

🔹 Tiết kiệm chi phí
Nhờ có rập, các mẫu được kiểm tra và điều chỉnh trước khi sản xuất thật, giúp hạn chế lãng phí vải và công.

3. Có những cách nào để tạo rập?

Hiện nay, có hai phương pháp phổ biến:

✅ Tạo rập 2D (flat pattern): Vẽ rập trên giấy theo thông số số đo hoặc bảng size.

✅ Tạo rập 3D (draping): Dùng vải trực tiếp ghim lên mannequin (canh thiết kế) để tạo form rồi chuyển thành rập giấy.

4. Rập 2D là gì?

Rập 2D là kỹ thuật vẽ các mảnh rập phẳng trên mặt phẳng giấy dựa theo số đo hoặc bảng thông số chuẩn.

Ưu điểm của rập 2D:

Dễ bảo quản, lưu trữ, sao chép và nhân size.
Phù hợp với sản xuất công nghiệp, hàng loạt.
Có thể sử dụng phần mềm thiết kế rập 2D như Optitex, Gerber, Lectra…

Nhược điểm:

Phải tưởng tượng khối 3D thành mặt phẳng 2D → khó cho người mới.
Thông thường sẽ có nhiều công thức tính nên đối với người mới sẽ cần thử nghiệm nhiều để rút kinh nghiệm và chỉnh sửa theo phong cách riêng.

Ứng dụng:

Hầu hết các sản phẩm may mặc từ phổ thông, đồng phục như đồ công sở, áo sơ mi, quần jeans, váy chữ A,… cho đến các dòng đồ nội y,…
Sẽ rất khó để ứng dụng trong các mẫu đồ biến kiểu cầu kì như đồ diễn…

Chất liệu Beifu & sự khác biệt giữa pin thẳng với pin xiên

Dressform Beifu có 2 loại chất liệu cốt bên trong:

Cốt nhựa cứng (Fiberglass hoặc PI – hay được gọi là “nhựa cứng”): form rất chắc chắn, độ bền cao. Khi dùng, sẽ phải ghim kim theo hướng xiên (nên canh cốt nhựa thường được gọi là canh ghim xiên). Do chất liệu tốt nên thường có giá thành cao hơn so với cốt xốp PU
Cốt xốp (PU – loại xốp có độ đàn hồi cao) : nhẹ, có thể ghim kim theo cả hướng thẳng và xiên (canh cốt xốp thường được gọi là canh ghim thẳng). Tuy nhiên do chất liệu bằng xốp nên trong quá trình vận chuyển hoặc nếu ghim nhiều, mà không bảo quản tốt có thể gặp tình trạng lõm móp. Và do mật độ xốp cao, nên khi cắm ghim thẳng quá sâu vào canh, sẽ rất khó để rút ghim ra. Ưu điểm là giá thành sẽ rẻ hơn so với loại canh cốt nhựa.

Sự khác biệt về form dáng của loại canh ghim thẳng và ghim xiên là không đáng kể, nên bạn có thể cân nhắc về tài chính cũng như nhu cầu để đầu tư một con canh/dressform hợp lý.

Các loại dressform Beifu & sự khác biệt

Canh Beifu có rất nhiều mẫu mã, mỗi loại phù hợp mục đích khác nhau:

1. Canh tiêu chuẩn cơ bản (có 2 dáng là có đùi và không có đùi)

- Form cân đối vai – eo – hông chuẩn theo dáng người châu Á trung bình cao 1m60 – 1m65 (đối với nữ size S)
- Dáng tiêu chuẩn nên có thể sử dụng đa mục đích như làm váy, áo, đồ thời trang…, vẫn có thể sử dụng để làm đồ nội y, corset nhưng có nhiều hạn chế về kiểu dáng. Đối với dáng không có đùi thì không thể thiết kế bodysuite, quần…
- Khoảng giá thường thấp hơn các loại chuyên (do ít chi tiết nổi bật)

2. Canh nội y

- Khối ngực nổi rõ hơn, eo nhỏ hơn, phần mông hoặc hông rộng hơn. Phần ngang đáy quần cũng rộng hơn so với canh tiêu chuẩn có đùi, nên sẽ dễ dàng để thiết kế, phát triển các dáng bodysuite, quần lót…
- Chuyên dụng cho bra, bodysuite, corset, sản phẩm nội y ôm sát, thiết kế cầu kì
- Form mềm hoặc form cứng tùy loại; form mềm dễ ghim thẳng nếu vải mỏng

3. Canh dạ hội

Khối ngực rõ hơn so với canh tiêu chuẩn, nhưng nhỏ hơn so với canh nội y. Eo siết hơn, có khối mông nhưng không có đùi, phù hợp cho các thiết kế đầm váy cầu kì, váy đuôi cá…
Giá cao do chiều dài + chân đế + độ hoàn thiện tốt

4. Canh trẻ em

Theo size trẻ em chuẩn (từ 3 tháng tuổi cho đến 14 tuổi), chi tiết đơn giản hơn.
Canh trẻ em bao gồm mẫu bán thân và toàn thân. Size 14 tuổi có phân biệt dáng nam và nữ, còn lại size nhỏ hơn có thể thiết kế trang phục dùng cho cả nam/nữ

5. Canh đồ nam

So với canh nữ, thì canh nam thiết kế có ít mẫu mã hơn. Chỉ tập trung cơ bản ở các dáng như có đùi, toàn thân hoặc nguyên chân
Vai rộng hơn, thân trên phẳng, không nhô quá mức phần ngực, eo không quá phân chia rõ ràng như nữ

6. Một số mẫu canh chuyên dụng khác như full body, plus size…

Làm thế nào chọn loại dressform phù hợp?

Điều quan trọng nhất đó là nên cân nhắc theo định hướng phát triển và cân đối tài chính của bản thân.

Ví dụ

Nếu bạn mới quan tâm đến lĩnh vực thời trang, chưa thực sự xác định lâu dài hoặc đang đắn đo chưa thể mạnh tay đầu tư, bạn có thể cân nhắc về 1 con canh Daiming vì đây là dòng dressform tương đối phổ biến, giá thành rẻ, dễ tìm mua hoặc có nhiều chị em thanh lý với giá rất rẻ trên HỘI MUA BÁN NGUYÊN PHỤ LIỆU MAY VÁ NỘI Y và cả Hội Đam Mê May Vá Nội Y Cùng Maya
Nếu yêu thích và muốn gắn bó với thời trang, bao gồm cả nhu cầu cá nhân hay kinh doanh hàng thời trang phổ thông lẫn nội y, bạn có thể đầu tư 1 con canh Beifu tiêu chuẩn loại có đùi, sẽ đa năng để thiết kế cả áo, quần và váy. Sau 1 khoảng thời gian vận hành, khi đã xác định được hướng phát triển thì bạn có thể mạnh tay đầu tư hơn cho các dòng dressform chuyên dụng như nội y hay dạ hội, trẻ em hoặc plus size…