VẢI RAYON LÀ GÌ?

Vải Rayon là một trong những loại vải phổ biến hiện nay, được biết đến là chất liệu rất thân thiện với môi trường và không thua kém gì các loại vải tự nhiên. Vải rayon có ưu điểm về độ thoáng mát, hút ẩm tốt và trọng lượng nhẹ nên thường được sử dụng trong việc may các trang phục mùa hè. 

Rayon là gì?

Rayon là một loại sợi bán tổng hợp được làm ra từ các nguyên liệu tự nhiên như gỗ và các sản phẩm nông nghiệp, đồng thời được tái chế dưới dạng sợi cellulose. Rayon được sản xuất từ cellulose tự nhiên nên vì thế không được xem là sợi tổng hợp.
 

• Về mặt kỹ thuật, sợi tổng hợp chỉ được dành riêng cho những chất liệu là sợi tổng hợp hoàn toàn.
• Về mặt sản xuất, Rayon được phân loại là những sợi bán tổng hợp với sợi rayon được hình thành bằng việc tái sinh các vật liệu tự nhiên thành các dạng có thể sử dụng được.

Vải Rayon là gì?

Vải Rayon là một trong những loại vải thun có tính linh hoạt nhất khi được tạo nên từ cellulose tinh khiết. Vải có độ mềm mại và đồ bền chắc khá vượt trội nên khiến nhiều người vẫn còn hoang mang về thành phần và đặc tính vải.
 

Tóm lại một điều, vải rayon được sản xuất từ sợi cellulose tạo ra từ bột gỗ. Mặc dù vải rayon có nguồn gốc xuất phát từ các vật liệu tự nhiên, nhưng trong quy trình sản xuất loại vải này vẫn có sử dụng một số hóa chất nhất định nên được coi là loại vải bán tổng hợp.
 

Lịch sử ra đời của Rayon

Vào thời điểm những năm 1860, khi mà ngành công nghiệp dệt tơ lụa ở Pháp bắt đầu lâm vào khung hoảng vì một căn bệnh ảnh hưởng đến những con tằm. Lúc này, Louis Pasteur và Bá tước Hilaire de Chardonnet đã bắt đầu nghiên cứu cách để khắc phục tình trạng này. Ngài Chardonnet bắt đầu quan tâm đến việc tìm cách sản xuất sợi tơ nhân tạo. Đến năm 1885, ông đã được cấp bằng sáng chế thành công khi đã tạo ra sợi từ cellulose.

Khoảng 40 năm sau, chất liệu này được phổ biến và biết đến với tên gọi là lụa nhân tạo. Đến năm 1925, Ủy ban Thương mại Liên Bang (FTC) đặt tên cho loại sợi này là Rayon. Năm 1952, FTC đã chia Rayon thành 2 loại sau: sợi bao gồm cellulose tinh khiết (Rayon) và loại sợi bao gồm hợp chất cellulose (Acetate).
 

Vào những năm 1950, hầu hết vải rayon được sử dụng chủ yếu để sản xuất những sản phẩm trang trí nội thất và đồ gia dụng, thay vì trong may mặc. Mãi đến năm 1955, chất liệu rayon được cải tiến và bắt đầu áp dụng rộng rãi trong ngành may mặc. Đến ngày nay, vải rayon là một trong những loại vải được sử dụng rộng rãi và là nguyên liệu của nhiều loại trang phục.

Quy trình sản xuất vải Rayon

Trong quy trình sản xuất vải Rayon có dùng một số hóa chất nhưng các thành phần chính sử dụng là hoàn toàn tự nhiên. Rayon được tạo nên chủ yếu từ gỗ, dung dịch xút (caustic soda) được sử dụng để xử lý gỗ và biến gỗ thành cellulose.
 

Các cellulose thu được từ gỗ say khi qua xử lý sẽ tiếp tục được biến đổi thành một loại dung dịch vó tên là viscose. Dung dịch này sau đó được sử dụng kéo thành nhiều sợi bằng máy kéo sợi và chúng sẽ được xử lý tiếp bằng dung dịch axit sunfuric. Quá trình kéo tạo này sẽ làm các sợi victose cứng lại, hình thành nên các sợi khác với tên gọi là cellulose tái sinh.
 

Đặc điểm chung của vải Rayon

Vải Rayon có những đặc điểm chung như sau:
 

• Rayon là loại sợi cực kỳ đa năng.
• Vải có độ mềm mại, thoáng khi và mát cùng sự thoải mái khi mặc. Đồng thời cũng rất bền nhưng lại không giữ nhiệt độ cho cơ thể tốt, thường được sử dụng ở vùng có khí hậu ẩm ướt.
• Vải có kết cấu và đem lại cảm giác tượng tự như vải lụa, cotton hay len.
• Sợi vải Rayon có đặc tính thoải mái vì có nguồn gốc tự nhiên.
• Vải rất dễ dàng nhuộm tạo nên nhiều màu sắc khác nhau.
• Vải rayon có độ phục hồi và đàn hồi rất thấp so với những loại vải khác.
• Vải rất bền chắc và có thể giặt bằng máy.

Ưu điểm và nhược điểm của vải Rayon

Ưu điểm

• Vải có giá thành không quá cao so với các chất liệu khác. Dù có mức giá bình dân nhưng chúng lại có vẻ ngoài sang trọng, không kém gì những chất liệu cao cấp hay đắt tiền khác.
• Khi sờ sẽ cho cảm giác giống như vải lụa vì bề mặt vải khá mềm mịn, bóng mượt.
• Vải rất thoáng khí, khả năng thấm hút cũng rất tốt. Nhờ ưu điểm này mà khi mặc bạn sẽ cảm thấy hết sức thoải mái, thích hợp để làm trang phục mùa hè.
• Vải rayon có thể dễ dàng pha trộn cùng các loại sợi khác nhau như cotton, linen,…
• Dễ dàng nhuộm màu, tạo ra sự đa dạng về màu sắc.
• Vải rayon được xem là một chất liệu an toàn cho sức khỏe người sử dụng.
• Tính ứng dụng của vải rayon cũng rất cao.

Nhược điểm

• Vải Rayon có thể bị co lại nếu như giặt không đúng cách, vì thế tuyệt đối không được giặt khô mà chỉ giặt bằng tay hoặc máy.
• Vải rayon có khả năng chịu nhiệt kém.
• Mặc dù là loại chất liệu có nguồn gốc tự nhiên, thế nhưng trong quá trình sản xuất vẫn có sử dụng một vài chất hóa học khác. Chính vì vậy, quy trình sản xuất vải có thể gây hại cho môi trường và không an toàn với công nhân sản xuất.
• Vải rayon dễ bị bạc màu, dễ bị giãn và thường không thể phục hồi lại như cũ.
• Vải hấp thụ dầu trên cơ thể, nước và hơi ẩm nên dễ dẫn đến tình trạng mốc.

Vải Rayon có những loại nào?

Vải rayon được phân thành 4 loại phổ biến hiện nay gồm:
 

Vải Rayon Viscose

Đây là một trong những loại vải Rayon phổ biến nhất hiện nay, được sử dụng trong hầu hết các loại trang phục. Tên gọi viscose có nguồn gốc từ việc kết cấu của mẫu vải này khá tương đồng với hình dạng cấu trúc của sáp ong. Vì thành phần chính là bột gỗ nhưng trong quá trình sản xuất lại sử dụng thêm hóa chất nên loại vải này thường khó phân loại thành vải tự nhiên hay vải tổng hợp.
 

Vải viscose có khả năng thoáng khí và hút ẩm rất tốt nên luôn được lựa chọn cho các trang phục thường ngày, nhất là đồ thể thao.
 

• Ưu điểm: Giá thành rẻ, đa năng, thoáng khí, hút ẩm tốt, mềm mịn, trọng lượng nhẹ, giữ màu tốt, khá bền và thoải mái khi mặc.
• Nhược điểm: Dễ bị co rút khi giặt, dễ nhăn nhàu, có thể giảm chất lượng khi tiếp xúc lâu với ánh sáng, mẫn cảm với nấm mốc, sợi vải dễ đứt khi ướt.

Vải Rayon Lyocell

Vải lyocell là loại vải tự nhiên, được xem là thân thiện với môi trường. Vải được sản xuất bằng bột gỗ từ các trang trại cây bền vững, vải dệt bằng công nghệ nano trong một quy trình khép kín, có thể phục hồi hoặc phân hủy tất cả các dung môi và khí thải.
 

• Ưu điểm: Có màu sắc phong phú vì dễ nhuộm màu, hút ẩm tốt, chống vi khuẩn, mềm mại, thoải mái và an toàn cho làn da kể cả da nhạy cảm, đa năng, bền đẹp.
• Nhược điểm: Có giá thành cao nhất trong số các loại vải rayon.

Vải Rayon Modal

Vải modal thường được dùng trong dệt may mặc hàng tiêu dùng. Rayon modal được xem là bán tổng hợp vì làm từ sự kết hợp của các vật liệu hữu cơ và tổng hợp. Thành phần chính là cellulose từ các loại cây gỗ cứng như bạch dương, sồi,…qua quá trình sản xuất phức tạp trước khi được thành sợi có thể dệt được.
 

• Ưu điểm: Mềm mịn, sáng bóng, hút ẩm tốt, thoáng khí, có khả năng chống nhăn nhàu tự nhiên.
• Nhược điểm: Có giá cao, sau một thời gian dài sử dụng sẽ bị hiện tượng lông tơ làm mất đẹp, có thể không phù hợp với người có làn da nhạy cảm.

Vải Rayon Cuprammonium

Rayon cuprammonium là loại vải được sản xuất từ cellulose hòa tan trong dung dịch hỗn hợp đồng amoni. Loại vảy này thường được sản xuất trong các sợi nhỏ sử dụng trong trang phục và áo cánh mùa hè. Có thể kết hợp với bông tạo ra các loại vải có kết cầu bề mặt trơn và mềm mịn.
 

Ưu điểm: Mềm mịn, thoáng mát, thoải mái khi mặc và khá đa năng.

Nhược điểm: Dễ cháy, độ bền kém và khó phục hồi nếu đã bị co giãn.

Ứng dụng của vải Rayon trong đời sống

Vải rayon với sự đa dạng về chủng loại cùng những tính năng ưu việt nên được sử dụng nhiều trong may mặc. Cụ thể một số ứng dụng nổi bật của vải Rayon như sau:
 

Dùng để may trang phục

Có thành phần sợi cellulose tái sinh, bề ngoài mềm mịn và cho cảm giác sờ mát mịn giống vải lụa. Nhờ đặc tính mềm, có độ rũ tốt nên thường được sử dụng để may đầm váy và trang phục cho phái đẹp hoặc trang phục mùa hè.
 

Bên cạnh đó, vải rayon cũng rất phù hợp để may sari (trang phục truyền thống của Ấn Độ), làm khăn choàng, khăn quàng cổ, cà vạt hoặc đồ lót.
 

Dùng để sản xuất sản phẩm nội thất

Vải rayon còn được ưa chuộng sử dụng để làm các đồ dùng nội thất như mà rèm, khăn trải giường, ga trải giường và các đồ dùng để bọc. Với đặc tính hút ẩm tốt và trọng lượng nhẹ nên còn được dùng để may khăn tắm đi du lịch.
 

Sự dụng trong công nghiệp

Ngoài may mặc và đồ tiêu dùng, cải còn được dùng làm nguyên liệu để sản xuất các sản phẩm công nghiệp, sản phẩm dùng trong y tế, sản phẩm không dệt hay tạo nên sợi tire cord làm lốp xe.
 

Một số ứng dụng khác

Rayon còn được dùng để sản xuất sản phẩm vệ sinh phụ nữ, tả không dệt nhờ độ thấm hút tối ưu và tăng độ bền cho sản phẩm.
 

Cách vệ sinh và bảo quản vải Rayon tốt nhất

Cũng giống những chất liệu vải khác, để sử dụng các sản phẩm từ vải rayon được bền đẹp bạn cũng cần biết vệ sinh và bảo quản đúng cách.
 

• So với vải cotton thì vải rayon kém bền hơn, đặc biệt là khi bị ướt. Vì thế bạn nên giặt nhẹ nhàng với những chất tẩy rửa nhẹ và hãy sử dụng nước lạnh để giặt.
• Nên giặt riêng các trang phục làm từ vải rayon để tránh làm hư hỏng chất liệu.
• Nên đọc nhãn hướng dẫn trên quần áo trước khi áp dụng bất kỳ cách giặt nào.
• Vì vải rayon rất dễ bị giãn nên bạn cần hạn chế treo quần áo rayon lên để làm khô sẽ làm mất hình dạng của vải. Thay vào đó hãy đặt quần áo nằm ngang trên mặt phẳng để phơi khô.

Các bạn có thể tham khảo thêm :

• Vải spandex là gì ?