Hiện nay, thị trường vải vóc ngày càng sôi nổi khi xuất hiện nhiều “tân binh” vô cùng sáng giá, khiến những chất liệu vải có “thâm niên cao” cũng phải dè chừng. Một trong số đó chính là sợi vải Acrylic. Tiếp nối sự thành công của các loại vải khác như Nylon, Polyester, vải Acrylic được kỳ vọng sẽ làm “rạng danh” dòng vải tổng hợp hóa học vốn đang dần chiếm lĩnh thị phần không nhỏ trong thế giới vải vóc.
Nội dung bài viết
Sợi vải Acrylic là gì ?
Vải Acrylic còn được biết đến với cái tên len nhân tạo, là loại vải được tạo nên từ một loại polymer tổng hợp có tên Acrylonitrile. Chất liệu này được sản xuất bằng cách cho phản ứng một số hóa chất dầu mỏ hoặc than với một số hóa chất khác nhau để cải thiện khả năng hấp thụ chất nhuộm, tăng thêm đặc tính cho những tấm vải thành phẩm.
Sợi Acrylic có cùng “huyết thống” với vải Nylon và
Sợi vải Acrylic là gì ?
Vải Acrylic còn được biết đến với cái tên len nhân tạo, là loại vải được tạo nên từ một loại polymer tổng hợp có tên Acrylonitrile. Chất liệu này được sản xuất bằng cách cho phản ứng một số hóa chất dầu mỏ hoặc than với một số hóa chất khác nhau để cải thiện khả năng hấp thụ chất nhuộm, tăng thêm đặc tính cho những tấm vải thành phẩm.
Sợi Acrylic có cùng “huyết thống” với vải Nylon và Polyester khi đều được “bố già” DuPont tạo nên. Trong quá khứ, tập đoàn đã tạo nên tiếng vang trên toàn thế giới khi sử dụng “đội quân” chất liệu hóa học để thay thế những chất liệu thiên nhiên. Cụ thể là thay thế lụa bằng Nylon và Cotton bằng Polyester. Và đến khi Acrylic “ra đời”, ông lớn này lại có tham vọng dùng “đứa con mới chào đời” của mình để thay thế cho len.
Song, vào thời gian đầu, tức là từ năm 1941, loại vải này lại không tạo được thành công như những “đàn anh” trước đó. Phải 1 thập kỷ sau, những tiện lợi của Acrylic mới được mọi người nhận thấy, và cứ thế chất liệu này chiếm được thị phần lớn trên thị trường vải vóc. Tuy nhiên, sóng gió lại tiếp tục ập đến với chất liệu này khi phong trào bảo vệ môi trường nổi lên chống lại các loại vải tổng hợp và thông tin Acrylic có thể gây ung thư được đưa ra ánh sáng. Dù vậy, do đã mở rộng thị trường sang châu Á và châu Phi nên quá trình sản xuất vải vẫn phát triển.
Hiện nay, vải đã “chiếm sóng” trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong lĩnh vực thời trang, chúng giải quyết vấn đề kinh tế về trang phục cho những người có thu nhập chưa cao. Các sản phẩm như: quần áo thường ngày, áo len acrylic, áo khoác, quần áo thể thao, khăn quàng, găng tay, giày,… đều có một mức giá cực kỳ hợp lý. Ngoài ra, Acrylic cũng lọt vào “mắt xanh” của các doanh nghiệp khi chúng được sử dụng phổ biến để sản xuất chăn, thảm, vali, dụng cụ bảo quản, khăn lau,…
Quy trình sản xuất sợi vải tổng hợp acrylic
Bước 1: Tạo sợi Acrylic
Để có được sợi Acrylic, polymer đầu vào phải chứa ít nhất 85% monome acrylonitrile. Chuẩn bị sản xuất, người ta sử dụng phản ứng trùng hợp gốc tự do Polypropylene để làm ra Acrylonitrile. Các sợi polymer được hòa tan với dung môi mạnh như NaSCN hoặc DMF.
Sau đó, các gel thu được sẽ đùn qua máy trộn nhiều lỗ để tạo thành sợi. Chúng tiếp tục được đông tụ trong dung dịch có cùng dung môi hoặc làm bay hơi dung môi trong dòng khí trơ được làm nóng.
Bước 2: Kéo sợi
Các sợi Acrylic thu được sẽ được mang đi rửa sạch và kéo thành những sợi dài, mỏng để dệt thành những tấm Acrylic thành phẩm.
Bước 3: Dệt vải len acrylic
Sau khi thu được các sợi Acrylic chất lượng, các nhà sản xuất sẽ có 2 sự lựa chọn. Đó là: mang sợi đi tiêu thụ ngay trên thị trường hoặc dệt thành những tấm vải hay sản phẩm tiêu dùng. Song, dù là lựa chọn nào đi nữa, thì thành phẩm cũng sẽ được nhuộm màu và phủ thêm một số hóa chất, đặc biệt là chất chống cháy.
Các loại vải Acrylic
Trên thị trường hiện nay, xuất hiện khá nhiều “con cháu” của Acrylic. Chính vì vậy, để dễ dàng trong việc ứng dụng và nhận biết, người ta chia vải ra thành 4 loại chính sau:
Vải Acrylic thường
Đây là loại vải sợ Acrylic nguyên chất, chứa ít nhất 85% Acrylonitrile.
Vải Modacrylic
Loại vải này bao gồm một phần Acrylonitrile và có sử dụng thêm nhiều polymer như vinylidene clorua. Ưu điểm nổi bật của loại vải này chính là độ dẻo dai, chống nhăn tốt, độ bền cao, có khả năng chống mài mòn, giữ form dáng tốt. Đặc biệt, khác với Acrylic truyền thống, Modacrylic có thể kháng cháy khá tốt.
Vải Nytril
Khá “ngược đời” so với Modacrylic, Nytril có thành phần chủ yếu là vinylidene clorua. Song, do bản chất khó nhuộm, mẫu mã kém đa dạng nên loại vải này chưa bao giờ được phổ biến và sản xuất với số lượng lớn trên thế giới.
Vải Lastrile
Đây là một dạng đàn hồi của Acrylic, được tạo ra bằng cách phối trộn Diene với Acrylonitrile. Loại vải này được ứng dụng phổ biến nhờ vào độ đàn hồi cao của mình.
Ưu – Nhược điểm của Sợi Acrylic
Ưu điểm:
- Trọng lượng nhẹ nhưng ấm áp: Điều này cũng khá dễ hiểu khi mục đích của Acrylic chính là thay thế vải len. Sự liên kết chặt chẽ đảm bảo độ bền chắc và khả năng giữ ấm trong thời tiết lạnh.
- Độ co giãn tốt: Nhờ ưu điểm này nên vải có khả năng phục hồi nguyên trạng tốt, chống nếp nhăn, vết gấp hiệu quả trong quá trình sử dụng.
- Chịu nhiệt cao: Theo đánh giá của các chuyên gia, vải đứng thứ 2 trong danh sách những sợi tổng hợp có khả năng chịu nhiệt tốt nhất.
- Có thể chống lại một số tác nhân có hại: Vải có thể chống lại nhiều vết bẩn cùng một số hóa chất, ngăn chặn các loại sâu bướm và hạn chế tia cực tím xâm nhập. Ngoài ra, chúng cũng khó bị oxi hóa dưới ánh nắng mặt trời.
- Dễ nhuộm màu: Acrylic đáp ứng rất tốt nhu cầu về thị yếu khi rất dễ nhuộm màu và độ bám màu cao. Nhờ vậy, các sản phẩm từ chất liệu này có màu sắc vô cùng đa dạng, hợp sở thích nhiều người.
- Giá bán vải Acrylic: So với những loại vải tổng hợp khác thì giá thành của Acrylic được đánh giá là vô cùng phải chăng, phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng. Nhờ vậy mà các sản phẩm từ chất liệu này cũng được phổ biến hơn.
- Dễ vệ sinh: Do Acrylic có thể chống lại các vết bẩn, phơi nhanh khô, khả năng chịu nhiệt lại tốt nên rất thuận tiện trong việc vệ sinh, giặt giũ.
Nhược điểm
- Chưa thân thiện với môi trường: Theo nghiên cứu, thành phần polymer cấu thành nên vải có thể tồn tại hơn 200 năm mới bị phân hủy. Bên cạnh đó, quá trình sản xuất cũng gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường khi chất phản ứng được dùng để tái chế chỉ đạt 5%, gây tích tụ chất gây ô nhiễm. Chưa hết, sau mỗi lần giặt, vải sẽ phóng ra 730.000 hạt tổng hợp có kích thước gấp 5 lần so với vải pha Cotton – Polyester và 1,5 lần so với Polyester nguyên chất. Về lâu dài, chúng sẽ là mối đe dọa lớn với môi trường sinh thái.
- Dễ chảy xệ, mất form: Tuy có độ bền là thế, song vải lại rất dễ chảy xệ, bai giãn. Qua một thời gian giặt và sử dụng, đồ Acrylic có thể bị mất form, không còn vừa vặn với cơ thể.
- Khá nóng và thô: Không chỉ riêng gì vải , hầu hết các loại vải tổng hợp đều gây cảm giác nóng bí, khó chịu, nhất là khi sử dụng trong điều kiện thời tiết oi bức của mùa hè. Bên cạnh đó, khi tiếp xúc với da, vải cũng không mang lại cảm giác mềm mại như chất liệu tự nhiên.
- Dễ bị xù lông: Sau một thời gian sử dụng, hiện tượng vải xù lông rất hay xảy ra. Chúng sẽ tạo thành những hạt xoắn trên bề mặt vải, gây mất thẩm mỹ. Song, để khắc phục, bạn có thể dùng kéo để sửa lại đồ cho mình.
- Kỵ nước & dễ cháy: Hai đặc tính này xuất hiện ở đa số loại vải Acrylic. Vì kỵ nước nên vải rất dễ bị tĩnh điện, gây bám víu trong quá trình sử dụng. Bên cạnh đó, vì thành phần chủ yếu là nhựa nên vải rất dễ cháy và khó dập tắt được lửa.
Cách vệ sinh và bảo quản quần áo vải Acrylic
- Nên giặt các sản phẩm từ vải Acrylic bằng nước ấm; dùng nước ấm và nước xả vải trong lần giặt cuối.
- Để giảm bớt sự khô cứng và sự tĩnh điện, hãy dùng nước làm mềm vải trong lần giặt thứ 3 hoặc 4.
- Sử dụng chế độ giặt nhẹ với máy.
- Nếu giặt bằng tay, hãy dùng lực vừa đủ để vắt đồ và phơi bằng móc không gỉ.
- Hạn chế sấy khô các sản phẩm từ Acrylic. Nếu bắt buộc, hãy là ủi sản phẩm ở mức nhiệt độ vừa phải.
Các bạn có thể tham khảo thêm :